افرادی که به تازگی پدر و مادر شده‌اند، با شور و اشتیاقی خاص، در دهان کودکشان به دنبال جوانه‌ای سفید و کوچک که اولین نشانه‌های رویش دندان است، می‌گردند. بنابراین اگر دندانهای کودک به موقع ظاهر نشوند، نگرانی والدین طبیعی است.
نوزادان در حالی متولد می‌شوند که اکثر دندان‌هایشان از قبل در لثه تشکیل شده است، ولی این دندان‌ها، از شش ماهگی شروع به رویش می‌کنند. ابتدا، دو دندان جلویی فک بالا می‌رویند و سپس چهار دندان جلویی فک پایین. این روند با رویش دو دندان جلویی باقی‌مانده‌ی فک بالا ادامه می‌یابد. مابقی دندان‌ها، دوتا دوتا -هرکدام در یک سمت دهان- روییده و تقریبا تمام کودکان تا ۳ سالگی مجموعه‌ی کامل ۲۰ دندان شیری را دارند.
الگوی رشد دندانهای کودک بطور کلی بصورت زیر می‌باشد. (عدد سمت چپ ماه رویش دندان و عدد سمت راست سال از دست رفتن دندان بصورت نرمال را نشان می‌دهد)
چه زمانی تاخیر در رویش دندان‌ها نگران کننده است؟
بر اساس آنچه که در آکادمی امریکایی اطفال (AAP) آمده است، کودکی را که تا ۱۸ ماهگی، دندانی ندارد باید به دندانپزشکی برد. ۴ تا ۱۵ ماهگی، زمانی طبیعی برای رویش اولین دندان است و سایر دندان‌ها نیز معمولا طبق روال گفته شده، می‌رویند. اغلب کودکان در ۱۱ ماهگی، ۴ دندان؛ در ۱۵ ماهگی، ۸ دندان؛ در ۱۹ ماهگی، ۱۲ دندان؛ در ۲۳ ماهگی، ۱۶ دندان؛ و در ۲۷ ماهگی هر ۲۰ دندان شیری را دارند. چنانچه الگوی رویش دندان‌ها در یک کودک، این چنین نباشد، جای نگرانی نیست ولی عدم رویش هیچ‌یک از دندان‌ها ممکن است نشانه‌ای از مشکلات پیشرفته باشد.
علت تاخیر چیست؟
- ویژگی‌های خانوادگی
- به دنیا آمدن پیش از موعد یا داشتن وزن کم در هنگام تولد
- ناهنجاری ژنتیکی مانند نقص در تشکیل مینا (amelogenesis imperfecta)
- سوء‌تغذیه و بیماری ریکتز (نرمی استخوان)
- سندروم داون
- کم‌کاری غده‌ی هیپوفیز
این علل، علاوه بر ایجاد تاخیر در رویش دندان‌ها، می‌توانند موجب ایجاد الگوی رویشی غیر معمول نیز بشوند.
آیا تاخیر در رویش دندان‌ها مضر است؟
تاخیری که جزئی از یک مشکل بزرگتر نباشد، چندان نگران کننده نیست؛ اما ممکن است احتمال مشکلات دندانی را در زندگی آینده‌ی فرد افزایش دهد. مطالعات روی کودکانی که به طور ژنتیکی در معرض تاخیر در رویش دندان‌ها هستند، نشان می‌دهند که در این کودکان، احتمال نیاز به درمان‌های ارتودنسی تا سن ۳۰سالگی، ۳۵ درصد بیشتر است.
