عفونت HPV، یک عفونت ویروسی است که شایعترین علائم آن رشد زگیل روی پوست یا غشای مخاطی در ناحیه تناسلی است. بیشتر از 100 نوع ویروس پاپیلومای انسانی وجو دارد. بعضی از انواع عفونت HPV باعث ایجاد زگیل و برخی دیگر باعث ایجاد انواع سرطان می‌شوند. بیشتر عفونت‌های HPV منجر به سرطان نمی‌شوند. اما بعضی از انواع HPV‌های دستگاه تناسلی سبب سرطان در قسمت پایین رحم، جاییکه به واژن وصل می‌شود (گردن رحم). انواع دیگر سرطان‌ها شامل سرطان مقعد، آلت تناسلی، واژن و پشت گلو (دهان و حلق) با عفونت HPV در ارتباط است.

این عفونت‌ها اغلب از طریق رابطه جنسی یا تماس پوستی منتقل می‌شوند. واکسن‌ها می‌توانند در برابر سویه‌های HPV در ایجاد زگیل تناسلی یا سرطان دهانه رحم جلوگیری کنند.

در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن شما با عفونت HPV، قبل از ظهور زگیل مقابله می‌کند. بعد از ظاهر شدن زگیل، بسته به نوع زگیل ظاهر آنها فرق دارد که شامل موارد زیر می‌باشد:

انواع زگیل

زگیل‌های تناسلی

این نوع زگیل به صورت ضایعات مسطح، برجستگی ها گل کلم مانند ظاهر می‌شوند. در زنان، زگیل‌های تناسلی عمدتا روی بخش خارجی آلت تناسلی (فرج)، نزدیک مخرج، گردن رحم، واژن ظاهر می‌شود. در مردان هم زگیل تناسلی رو آلت تناسلی، کیسه بیضه (اسکروتوم) و یا اطراف مخرج ظاهر میشود. به ندرت زگیل‌های تناسلی با ناراحتی و یا درد همراه هستند، هرچند ممکن است با خارش همراه باشد.

زگیل‌های معمولی

این زگیل‌ها به صورت برجستگی های خشن و زبر روی دست و انگشتان ظاهر می‌شوند. در بیشتر موارد این زگیل‌ها می‌توانند ناخوشایند و همراه با درد، خونریزی باشند.

زگیل کف پا (میخچه)

این نوع زگیل ظاهری سخت، سفت و دانه دانه دارند که معمولا در پاشنه پا یا پنجه پا ظاهر می‌شوند. این نوع زگیل با درد همراه است.

مشاهدهراه های انتقال هپاتیت B

زگیل‌های صاف

این زگیل‌ها، ضایعات مسطحی هستند که می‌توانند در هر جای بدن ظاهر شوند اما در کودکان، معمولا در صورت و در مردان در ناحیه ریش و در زنان روی پاها ظاهر می‌شود.

HPV، سرطان دهانه رحم (گردن رحم)

تقریبا همه سرطان‌های دهانه رحم توسط عفونت HPV ایجاد می‌شود. اما این نوع سرطان ممکن است بعد از  ابتلا به عفونت HPV، 20 سال یا بیشتر طول بکشد. عفونت HPV و سرطان دهانه رحم در اوایل بیماری، معمولا علایم و نشانه‌های قابل توجهی ندارند. واکسینه کردن در برابر عفونت HPV بهترین راه محافظت در برابر این نوع سرطان است.

لازم است زنان آزمایشات غربالگری را به صورت منظم انجام دهند تا هر گونه تغییر در گردن رحم که ممکن است منجر به سرطان شود را تشخیص دهند. طبق دستورالعمل‌های بهداشتی، باید زنان 21 تا 29 سال هر سه سال یکبار تست پاپ اسمیر را انجام دهند.

به زنان 30تا 65 ساله هم توصیه می‌شود که هر سه سال یا هر پنج سال یک بار تست پاپ اسمیر را انجام دهند تا DNA ویروس HPV بررسی شود.

زنان بالای 65 سال در صورتی که نتایج سه آزمایش متوالی پاپ اسمیر نرمال باشد می‌توانند انجام این آزمایش را متوقف کنند.

عفونت HPV زمانی اتفاق میفتد که ویروس وارد بدن شده باشد که معمولا از راه خراشیدگی، ساییدگی، زخم یا پارگی کوچک در پوست وارد می‌شود. این ویروس در درجه اول از طریق تماس پوست به پوست منتقل می‌شود.

عفونت HPV دستگاه تناسلی از طریق، مقاربت جنسی، رابطه جنسی از راه مقعد و تماس پوستی در ناحیه تناسلی منتقل می‌شود. بعضی از عفونت‌های HPV که از طریق رابطه جنسی دهانی  منتقل می‌شود سبب آسیب جدی به سیستم تنفسی و دهانی می‌شود.

اگر  زنان باردار مبتلا به HPV و دچار زگیل تناسلی شوند ممکن است جنین مبتلا به عفونت شود. در موارد نادر، عفونت باعث رشد غیر سرطانی تومور در حنجره جنین می‌شود.

زگیل مسری است و می‌توانند از طریق تماس با زگیل گسترش یابند.

عوامل خطر

عفونت HPV شایع است و عوامل خطر این عفونت شامل موارد زیر می‌باشد:

• تعداد شرکای جنسی: هرچه تعداد شرکای جنسی بیشتر باشد، احتمال ابتلا به عفونت HPV دستگاه تناسلی هم بیشتر می‌شود.
• سن: زگیل‌های معمولی بیشتر در کودکان و زگی‌لهای تناسلی بیشتر در بزرگسالان و جوانان رخ می‌دهد.
• سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در خطر ابتلا بهHPV  هستند. سیستم ایمنی بدن ممکن است توسط ویروس HIV یا ایدز یا توسط داروهای سرکوب کننده ایمنی بدن بعد از پیوند عضو ضعیف شود.
• آسیب پوستی: نواحی از پوست که آسیب دیده باشد مستعد ابتلا به زگیل های معمولی هستند.
• تماس شخصی: لمس زگیل فرد مبتلا، استفاده از دوش مشترک و یا استخر خطر ابتلا به HPV را افزایش می‌دهد.

عوارض عفونت HPV

• زخم و جراحت‌های دهانی و تنفسی: برخی از عفونت‌های HPV باعث ایجاد زخم در دهان، حنجره، بینی، لوزه و کام نرم می‌شوند.
• سرطان: برخی از سویه‌های این ویروس سبب سرطان در گردن رحم می‌شوند و ممکن است در سرطان دستگاه تناسلی، مقعد، دهان و دستگاه تنفسی تفش داشته باشند.

واکسن‌های HPV

سه واکسن HPV توسط سازمان غذا و دارو تایید شده است. جدیدترین آن واکسن  ( Gardasil 9)است که برای استفاده مردان و زنان 9 تا 45 سال برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم (گردن رحم) و زگیل‌های تناسلی تایید شده است.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، واکسیناسیون HPV را برای دختران و پسران 11 و 12 سال را توصیه می‌کند و بهتر است که دختران و پسران قبل از رابطه جنسی واکسینه شوند.

پاسخ بدن به واکسن در سنین جوانی نسبت به افراد مسن بهتر است. اگر قبل از آلوده شدن به این ویروس واکسینه شوید از ایجاد سرطان دهانه رحم جلوگیری کرده اید.

نوجوانان و جوانان باید از سنین 15 تا 26 سالگی 3 دوز واکسن را دریافت کنند.

تشخیص عفونت HPV

پزشک با بررسی زگیل‌ها می‌تواند عفونت HPV را تشخیص میدهد.

اگر زگیل های تناسلی قابل مشاهده نباشند، با چند روش زگیلها میتوانند قابل رویت باشند:

تست محلول سرکه (اسید استیک):

با آغشته کردن نواحی آلوده به ویروس  HPVبه سرکه، این نواحی سفیدرنگ می‌شوند و به تشخیص ضایعات مسطح کمک می‌کند.

تست پاپ اسمیر:

پزشک نمونه ای از سلول‌های گردن رحم یا واژن را برمی‌دارد و بررسی می‌کند. تست پاپ اسمیر می‌تواند ناهنجاری‌های منجر به سرطان را نشان دهد.

آزمایش DNA:

این آزمایش بر روی سلول‌های دهانه رحم انجام می‌شود و می‌تواند مواد ژنتیک انواع ویروس های HPV که منجر به سرطان میشوند را تشخیص دهد. تست پاپ اسمیر برای زنان بالای 30 سال و بالاتر توصیه می‌شود.

درمان عفونت HPV

زگیل‌ها اغلب در کودکان بدون درمان از بین خواهند رفت. با این حال هیچ درمانی برای ویروس وجود ندارد بنابراین می‌توانند در همان جا یا جاهای دیگر بدن دوباره ظاهر شوند.

دارو:

داروهایی که برای حذف زگیل‌ها معمولا مستقیم روی زگیل اعمال می‌شود شامل موارد زیر است:

سالیسیلیک اسید:

از داروهای بدون نسخه هستند (OTC). داروهای حاوی اسید سالیسیلیک، برای از بین بردن لایه های زگیل انجام می‌شود. برای استفاده روی زگیل‌ها معمولی، سالیسیلیک اسید می‌تواند باعث سوزش پوست شود و برای استفاده‌ی صورت مناسب نیست.

ایمی‌کیمود (Imiquimod):

این کرم ممکن است توانایی سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با ویروس HPV، تقویت کند. عوارض جانبی این کرم قرمزی و تورم در محل استعمال است.

پودوفیلوکس (Podofilox):

یکی دیگر از داروهاست که بافت زگیل تناسلی را از بین می‌برد و ممکن است باعث سوزش و خارش در محل استعمال شود.

تری کلرو‌استیک اسید (Trichloroasetic acid):

این داروی شیمیایی زگیل‌های کف دست، کف پا و دستگاه تناسلی را می‌سوزاند و ممکن است باعث سوزش در محل استعمال شود.

عمل‌های جراحی برای درمان HPV

اگر  مصرف داروها موثر نباشند پزشک برای از بین بردن زگیل‌ها روش‌های دیگری را توصیه می‌کند:

• فریز یا انجماد نیتروژن مایع (کرایوتراپی)
• سوزاندن با جریان الکتریکی
• عمل جراحی برای برداشتن
• جراحی با لیزر

درمان HPV در گردن رحم

اگر تست پاپ اسمیر یا HPV غیر طبیعی باشد، متخصص زنان از روشی به نام کولپوسکوپی استفاده می‌کند. در این روش با استفاده از ابزاری که نمای بزرگی از رحم (کولپوسکوپ) ارائه می‌دهد پزشک گردن رحم را معاینه می‌کند و نمونه‌هایی (بیوپسی) از هر ناحیه ای که غیر طبیعی به نظر می‌رسد را برمی‌دارد.

هرگونه ضایعه و زخم باید برداشته شود که شامل روش کرایوتراپی، لیزر، جراحی، و روش جراحی الکتریکی (LEEP) است. در روش LEEP ، با استفاده از سیم حلقه‌ای نازک که توسط جریان الکتریسیته شارژ می‌شود و برای برداشتن یک لایه نازک از قسمت گردن رحم استفاده می‌شود.