این آرامگاه که از جاذبه های مذهبی بهار است،در گلزار شهدای این شهر می باشد. حکیم عارف شیخ محمد بهاری متولد ۱۲۶۵ (ه.ق) در شهر بهار فرزند حاج میرزا احمد ار عالمان و عرفای طراز اول و از ستارگان تابناک آسمان علم و فضیلت و عرفان بوده و زیر نظر استادانی چون مرحوم ملا عباس علی، ملاجعفر و آیت الله حاج میرزا بروجردی به فراگیری علم پرداخت و در حالی که ۳۲ سال بیشتر نداشت با اخذ درجه اجتهاد به نجف اشرف عازم شد.ایشان در نجف درس آخوند نلاحسین قلی شوندی را فرا گرفت و پیوسته ملازم وی بود به طوری که آن مرحوم در مورد ایشان می فرمودند: شیخ محمد بهاری حکیم اصحاب من است.هم اکنون مزار آن عالم وارسته در میان شهدای شهرستان بهار در گلزار شهدای اینشهر زیارتگاه عارفان و عاشقان از سراسر کشور است.ایشان در سال ۱۳۲۵ (ه.ق) در سن ۶۰ سالگی و پس از بازگشت از پابوس امام رضا (ع) در شهر بهار چشم از جهان فروبست. از فرزندان و نوادگان ایشان اطلاع چندانی در دست نیست به جز اینکه احتمالا نوادگان ایشان در تهران یا کرج ساکن هستند. از تالیفات مهم ایشان کتاب تذکره المتقین و منشات می باشد که کتاب تذکره المتقین حاوی رهنمودهایی از علمای ربانی و عارفان است.

تألیفات

هر چند مرحوم شیخ آغابزرگ تهرانی چند اثر فقهی را از تألیفات مرحوم بهاری همدانی برشمرده است (الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج23، ص25) اما آنچه امروزه از آثار علمی آیت الله شیخ محمد بهاری در دست می‌باشد منحصر به مکاتباتی است که در اخلاق و آداب سیر و سلوک الی الله برای شاگردان خود نگاشته است. تعدادی از این مکاتبات ارزشمند در کتاب تذکره المتقین گرد آمده است.

 معرفی آرامگاه ميررضی الدين آرتيمانی

اخلاق و كرامات شیخ محمد بهاری

اسرار الهی در دل تابناك بهاری موج می‌زد. آن بزرگوار از حیث اخلاق، متواضع، مؤدب و در حفظ آداب معاشرت و سعه صدر، سعیی بلیغ می‌نمود.

بهاری در اخلاق، ‌حسن رفتار، حلم، بردباری و خوش‌خلقی از بین شاگردان مرحوم آخوند، زبانزد و نمونه و بارز بود. او در نجف، شیوه تربیتی استادش را ادامه داد. بسیاری از عالمان و تاجران ایرانی، عرب و هندی شیوه سلوك و خودسازی را از او طلب می‌كردند وی نیز با كمال گشاده‌رویی و مهر و محبت، شفاهی یا كتبی آنان را هدایت و ارشاد می‌نمود و بدین ترتیب مكتب آخوند را استمرار و تداوم می‌بخشید.

میرزا جواد آقا ملكی تبریزی كه از بزرگان اهل معرفت زمان خویش بود، درباره استاد خویش، آخوند همدانی می‌نویسد:

در یك برخورد اعجاب انگیز، مرحوم آخوند یك فرد منحرف را دگرگون می‌ساخت. گویند: آقایی آمد نزد مرحوم آخوند و ایشان او را توبه دادند. در عرض 48 ساعت بعد، وقتی كه آن مرد آمد به گونه‌ای متحوّل شده بود كه باورمان نمی‌شد كه این همان آدم چند ساعت پیش باشد.

آیت الله شیخ محمد بهاری همانند استاد گرانقدرش بود. او در همان برخورد اول، طرف مقابل را مجذوب و شیفته خود می‌ساخت. او روزی در نجف اشرف، با جمعی از طلاب در محوطه حیات مدرسه ایستاده بود. رهگذری جسارتی به طلاب می‌نماید. طلبه‌ها درصدد پاسخ به توهین او بر می‌آیند، امّا بهاری می‌گوید: او را به من واگذارید. بهاری به رهگذر می‌گوید: آیا نخواهی مُرد؟ آیا وقت آن نرسیده است كه از خواب غفلت بیدار شوی؟ آن مرد نگاهی به پشت خود می‌كند و خطاب به بهاری می‌گوید: چرا، چرا؟ اتفاقاً موقعش فرا رسیده است! او در حضور بهاری توبه می‌كند و تحول و انقلابی درونی در او پیدا می‌شود و از زهّاد وعبّاد و از اوتاد زمان خود می‌شود.

 سراب گیان همدان

شاگردان

شاگردان شیخ محمد بهاری در حوزه علمیه نجف، ضمن تحصیل علوم دینی، به تدریس نیز مشغول بودند.
عارف فرزانه، شیخ لطیف بهاری (فرزند ملا درویش) از شاگردان او بود. شیخ لطیف از عارفان و عالمان ربّانی زمان خود به شمار می‌رفت. بهاری در ملاقات با اهالی شهر بهار، از معنویت، زهد و عرفان وی بسیار تعریف كرد.

مرحوم شیخ محمد بهاری شاگردان بسیاری داشت نامه‌های وی كه در كتاب تذكره‌المتقین گرد آمده است، خود حكایت از این مدعاست.

آثار

آثار علمی آیت الله شیخ محمد بهاری منحصر به مکاتباتی است که برای شاگردان خود نگاشته است. تعدادی از این مکاتبات ارزشمند در کتاب تذکره المتقین به گرد آمده است. می‌نویسد:
«این بنده از حضرت آیت الله خامنه‌ای (مدظل العالی) شنیدم که فرمودند مرحوم شیخ محمد بهاری افزون بر کتاب تذکرة ‌المتقین، نوشته یا نوشته‌های دیگری نیز داشته است.» شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب ارزشمند الذریعه الی تصانیف الشیعه، از کتاب «منشآت» بهاری یاد می‌کند و می‌نویسد: منشآت بهاری الهمدانی النجفی الحاج شیخ محمد بهاری به طبع تهران. کتاب دیگری به نام «کتاب القضاء» را نیز به شیخ محمد بهاری نسبت می‌دهند. بهاری از نظر علمی به درجات عالی و اجتهاد رسیده بود و شاگردان بسیاری نیز تربیت کرده بود. اگر آثارمکتوب و قلمی کمتر از ایشان به یادگار مانده است، نشان از توجه وی به تربیت شاگردان و رجال دینی و اهتمام خاص در سیر و سلوک وی است، به گونه‌ای که کتاب تذکرة المتقین، دستور العمل و نسخه عرفانی و تهذیب نفس برای شاگردان است.